สารที่ได้จากกระบวนการแยกสารสำคัญหรือสารออกฤทธิ์ออกมา โดยการใช้ตัวทำลายที่เหมาะสม ทำการลายสารออกฤทธิ์ที่ต้องการ ออกมาจากเนื้อสิ่งมีชีวิตที่สกัดได้สามารถแบ่งสารสกัดได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่
- สารสกัดหยาบ คือ สารสกัดที่ได้จากการสกัดขั้นตอนเดียว โดยใช้ตัวทำละลายชนิดเดียว สารสกัดที่ได้จะมีสารสำคัญหลายชนิดปะปนกันอยู่
- สารสกัดบริสุทธิ์ คือ สารสกัดที่ได้จากตัวทำละลายและนำเข้ากระบวนการแยกสารหลายขั้นตอน สารสกัดที่ได้จะมีชนิดเดียวหรือกลุ่มเดียวกัน
สารสกัด มีอะไรบ้าง
1.สารสกัดสมุนไพร คือ การสกัดสาระสำคัญในเนื้อสมุนไพรด้วยตัวทำละลายชนิดต่างๆ การทำให้สมุนไพรอยู่ในรูปของสารสกัด ทำให้ได้ตัวยาที่บริสุทธิ์ สามารถควบคุมความแรงของยาได้ง่ายขึ้น ยังเป็นการลดความเสื่อมสภาพของตัวยา อันเนื่องมาจากการกระทำของเอนไซม์ที่ปนอยู่ในสมุนไพร อีกทั้งทำให้ตั้งตำรับยาคงตัวง่ายขึ้นได้ผลิตภัณฑ์ที่สวยงามและน่าใช้ นอกจากนี้สารสกัดสมุนไพรยังทำให้อยู่ในรูปแบบยาเม็ดได้ดี ถูกดัดแปลงในรูปผงบรรจุแคปซูลหรือชาชงสมุนไพร เพื่อให้ทันสมัยและสะดวกในการรับประทานและสามารถพัฒนาจนเป็นยาฉีดที่ปลอดภัยได้
2. สารสกัดจากพืช คือ สารสำคัญที่สกัดได้จากพืช เป็นตัวทำละลายรวมถึงวิธีการที่เหมาะสมในการสกัด ที่สำคัญต้องไม่เปลี่ยนองค์ประกอบของสารสกัดจากพืช โดยจะใช้ส่วนใดส่วนหนึ่งของพืช เช่น ราก หัว เหง้า เปลือก ลำต้น และใบ ซึ่งแต่ละส่วนเมื่อนำมาสกัดจะได้สารที่ออกฤทธิ์เฉพาะทาง มีความเป็นลักษณะเฉพาะตัวของพืชในแต่ละชนิด
3. สารสกัดจากธรรมชาติ คือ สาระสำคัญที่สกัดได้จากพืช สารสกัดจากธรรมชาติจะมีทั้งแบบแห้งด้วยวิธีการอบแห้ง และ แบบสารสกัด ขึ้นอยู่กับชนิดของพืชและการนำไปใช้งาน โดยส่วนใหญ่วิธีการสกัดสารสกัดธรรมชาติมีหลากหลายวิธี การค้นน้ำสด การสกัด การต้ม การกลั่นด้วยไอน้ำ การสกัดด้วยตัวทำละลาย และจะถูกนำไปใช้งานทางด้านอาหาร , ยา , เครื่องสำอาง ไม่มีสารเคมีตกค้างจากยาที่มีผลต่อไตอย่างยาที่เป็นเคมีสังเคราะห์
ประโยชน์ ของสารสกัด
ด้านการเกษตร
การนำสารสกัดจากพืชมาใช้ประโยชน์ทางการเกษตรมีมาตั้งแต่สมัยอดีตที่ผ่านมา โดยนิยมนำไปใช้เพื่อใช้เป็นสารฆ่าแมลง นำไปใช้ในการควบคุมศัตรูพืช ทำให้แมลงกินพืช-ผลน้อยลง ลดการเจริญเติบโตของแมลง ลดการผลิตและการวางไข่ของแมลงตัวเมีย
- การนำรากกระชายขาวมาตำกับตะไคร้ ข่า หอมแดงและใบสะเดาแก่ ให้ละเอียดแล้วนำมาผสมกับน้ำ ฉีดพ่นตามบริเวณที่มีสิ่งรบกวน
- สารสกัดจากดีปลี มีฤทธิ์ในการฆ่าและควบคุมการเจริญเติบโต ยับยั้งการกินใบพืช ทั้งสารสกัดกระชายขาวและสารสกัดจากดีปลีนั้นช่วยฆ่าหนอนกระทู้ผัก
-
ด้านความงาม
สารสกัดในกลุ่มนี้จะถูกนำมาเป็นส่วนผสมหลักเพื่อช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ เกี่ยวกับผิวพรรณทำให้กระจ่างใส ผิวกระชับ ชะลอความเสื่อมสภาพของเซลล์ผิว ลดอัตราการสร้างสีเมลานินทำให้ผิวมีสีเข้มขึ้น บำรุงผิวพรรณ ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อโรคต่างๆ
- สารสกัดกระชายขาว เป็นสารสกัดสมุนไพรธรรมชาติเสริมความงาม ช่วยสร้างคอลลาเจน กระชับรูขุมขน ทำให้ผิวขาวกระจ่างใส ชะลอการเกิดริ้วรอยก่อนวัย สามารถยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินอีกด้วย
- สารสกัดจากรากหม่อน หรือที่รู้จักกัน มัลเบอร์รี่ ผลไม้รสเปรี้ยวหวานเย็น เป็นสารสกัดจากสมุนไพรที่ช่วยลดจุดด่างดำบนใบหน้า ทำให้ผิวหน้าใสขึ้น
ด้านการรักษา
สารสกัดจากพืชและจากธรรมชาติ ที่นำมาใช้ประโยชน์ในทางการแพทย์เพื่อรักษาโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับร่างกาย โดยส่วนใหญ่จะถูกนำมาเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เช่น
- สารสกัดกระชายขาว นอกจากด้านความงามแล้ว สารสกัดกระชายขาวยังมีสรรพคุณและประโยชน์ที่นำมาใช้ทางด้านการรักษามากมาย จากงานวิจัยทางการแพทย์ยังนำสารสกัดกระชายขาวเพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ และสารสกัดกระชายขาวยังมีฤทธิ์ต่อต้านเชื้อแบคทีเรียในลำไส้ ลดการอักเสบของกระเพาะอาหารได้อีกด้วย
- สารสกัดจากระเทียม ถูกนำมาใช้ด้านการรักษา ช่วยลดไขมันและคอเลสเตอรอล ช่วยรักษาโรคทางเดินหายใจ เนื่องจากกระเทียมมีคุณสมบัติร้อนทำให้เกิดผลที่ดีต่อระบบทางเดินหายใจ การไหลเวียนโลหิต ทำให้ลดความดันโลหิตในเลือดได้ ป้องกันการเกิดเซลล์มะเร็งอีกด้วย
ด้านการส่งเสริมสุขภาพ
ส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายให้ทำงานได้ปกติ
เรื่องการนอนหลับ
การล้างสารพิษในร่างกาย ปรับสมดุล ระบบภายใน
เรื่องบำรุงกระดูกและข้อต่อ
ช่วยควบคุมน้ำหนัก
สมรรถภาพสำหรับเพศชาย
เรื่องระบบขับถ่าย แบคทีเรียลำไส้
ส่งเสริมระบบย่อยอาหาร
กลุ่มสำหรับเพศหญิง แม่ต้องการบำรุงหลังคลอด กระตุ้นการหลั่งน้ำนม
สร้างกล้ามเนื้อ การเจริญเติบโต การปวดเมื่อยร่างกาย ทางกายภาพต่างๆ
เรื่องผิวพรรณต่างๆ สิว ฝ้า ผื่นคันแดง โรคผิวหนังบางชนิด
บำรุงหัวใจ
บำรุงสมองและดวงตา
ช่วยต้านสารอนุมูลอิสระ
กระชายพลัส: สารสกัด คืออะไร อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://mmed.com/products/
